ICES» makrellråd er utforståeleg, meiner lokale fiskarar. Foto: Olav Endre Drønen.

Det internasjonale rådet for havforsking, ICES, tilrår ein reduksjon på makrellkvotane på 35 prosent. Fiskarane er sinte, og meiner havforskarane bommar på skiva.

Inge Halstensen er ein av dei som reagerer sterkt på tilrådinga frå ICES. Bekkjarvik-reiaren konstaterer at kvoterådet bommar så grovt at einskilde av kyststatane kan komma å sjå heilt bort frå det, i ytste konsekvens melda seg ut av organisasjonen.

– Fyrst og fremst er det synd for ICES, som trass alt er avhengig av ein slags legitimitet. Det har me følt det har vore grunnlag for før, men dette rådet fører i ei anna retning, seier Halstensen til Marsteinen. Han er særleg kritisk til at forskarane ser ut til å berre vektleggja toktet der dei tråla etter makrellegg, og har sett bort frå alle andre indikatorar som peika i retning av ein altfor stor bestand.

I tilsvaret frå HI-direktør Geir Huse har det snike seg inn ein feil. Marsteinen orsakar feilen:

I avsnittet under står rett versjon (utheva):

Økosystemforvaltning

Geir Huse meiner at det ikkje er godt nok grunnlag for å hevda at makrellen øydelegg livsgrunnlaget til andre artar i Norskehavet. Dyreplanktonnivået er stabilt. Makrellen er i stor grad altetende og vil kunne ete sine eigne og andres fiskelarvar, men hovedføden er likevel små krepsdyr som raudåte.

– Når det gjeld sjøfuglane, er det mogleg at makrellen kan vera med å forklara noko, men nedgangen i fuglebestandane starta lenge før makrellbestanden er like stor som no, poengterer Huse. Han opplyser òg at økosystemforvaltning er særs kompleks, og noko dei per i dag berre gjer på dynamikken mellom torsk og lodde i Barentshavet. Ein skal både vera sikker på korleis artane påverkar kvarandre, utforma gode modellar og ha semje frå dei andre statane eller partane som har interesse i fiskeria.

Det går stadig betre for detaljhandelen i Austevoll. Lojale kundar og feriegjestar er noko av forklaringa. Illutrasjonsfoto.

Den lokale handelsnæringa omset for heile 8 000 meir per austevolling om me samanliknar 2016 med 2013. Det gler næringslivet.

Omsetnadsveksten for den lokale detaljhandelen er gode nyhende for næringsrådets leiar, Hege Lauvik. Ho forklarar at det er vorte eit nærast komplett handletilbod på øyane, og ho rosar samstundes austevollingane for å vera medvitne ved å bruka lokale forhandlarar når dei har høve til å nytta dei.

– Dessutan har me hatt ei stor auke i turismen dei siste åra, og me er både for butikkane og næringsrådet sin del vortne flinkare på å minna kvarandre om kor viktig det er å nytta kvarandre. På den måten bidreg alle til verdiskapinga i Austevoll, seier lauvik

Betyr mykje

Vibeke Møgster, som i ei årrekkje har drive detaljhandel frå gåvebutikken Amalie i Bekkjarvik, synest statistikken understrekar kor lojale kundane på øyane er.

– Me ynskjer alle å halda verdiane igjen i kommunen og sikra arbeidsplassane. Me er særs takksame for denne godviljen me opplever frå kundane, seier ho til Marsteinen. Ho trur òg at omsetting og ikkje minst profilering via verdsveven er viktig for dei som driv med sal i Austevoll.

Hos Forglemmegei blomster på Storebøportalen synest innehavar Sigrun Blindheim at auken er rett så positiv. Ho skryt av fastbuande, men òg av turistar og hyttefolk.

– Dei som har hytter her ute er særs lojale. Dei ynskjer at det skal vera aktivitet her ute, og me ser at dei nyttar oss mykje, rosar Blindheim.

«Astrid» sokk i Skoltafjorden sundag. Foto: Magnar Lyngstad.

Sjarken «Astrid» sokk utanfor Kvalvågen på morgonen sundag. Båten var på makrellfiskeri, og hadde kasta då båten krenga. Sjarkeigar Anders Magne Taranger fortel til BT.no at han ikkje kan forklara kantringa, og at det i alle høve ikkje er snakk om for mykje makrell i nóta, slik Hovudredningssentralen i Sør-Noreg tidlegare skal ha uttalt.

Dei fem om bord vart berga, og båten vart liggjande med kjølen i vêret i halvannan time før han gjekk ned like før klokka 09:00 sundag.

Det var etter måten pent vêr i området sundagsmorgonen.

Solveig Salthella (81) med kamsgryta si. I avisa i dag får du òg oppskrifta på godsakene.

Et du med augo, får du gjerne vanskar med kams. Lukkar du dei og let ganen gjera jobben, forstår du kanskje kvifor retten vart omtala som havstrilens nasjonalrett.

Kva får godt vaksne menneske til å funkla i augo og slikka seg om munnen når denne tilsynelatande udelikate retten blir samtaleemne? Nærare to tiår etter eg sjølv sist sette tennene i den mektige, komleliknande deigen som er pressa inn bak andletet til ei ulukkeleg brosme, dreg eg til Salthella for å finna det ut.

Det er berre eit ørlite drag av haust når eg løftar panna med fiskehovud ut frå bagasjerommet. Solveig Salthella (81) tek i mot, medan eg hentar den andre panna, der fiskelevra han fått liggja i kaldt vatn sidan den ferske fisken vart henta på flytebryggja til Per Teigen dagen i førevegen.

– Fyrst skal me skrubba hovuda, ta hinna av levra og fjerna ureinheiter, viss det er, seier Solveig og går inn i grovkjøkenet i kjellaren. Her har ho ein liten kjøkenbenk med vask og ein utslagsvask. Oppgåva mi vert å skrubba hovuda på den tidlegare langstrekte torskefisken fri for slim. Ei takksam oppgåve.

Å få tak i brosme på same tida det har passa for kamsmeisteren, har vore ei krevjande øving. Og flaks at det var akkurat i går hobbyfiskaren gjekk ut, dagen i dag er den siste Solveig har sjans, for i morgon ber det til Hagavika: Ei utsliten hofte skal skiftast ut. Kjekt med reservedelar.

Les oppskrifter og resten av saka på PDF i dag.